Paul Lasee ging bij Gerard Nijkamp, langs om te praten over heel veel zaken waar hij zoal mee bezig is.
Vandaag deel II van een tweeluik met de man die het voor het zeggen heeft als het gaat om alle voetbaltechnische zaken van de Betaald Voetbal Organisatie Sparta Rotterdam.
Gerard Nijkamp (53) is sinds 17 december 2021 technisch directeur van Sparta en daarmee eindverantwoordelijk voor het gehele technische beleid binnen de club van de onderbouw tot het eerste elftal en inmiddels ook statutair directeur (samen met Manfred Laros) van het niet voetbal-deel.
Tekst: Paul Lasee
Hoe kijk je het aan tegen de samenwerking met Ajax voor wat betreft jeugdspelers ?
GN – Tweeledig, je hoopt altijd dat je dingen zelf kunt doen en aan de andere kant snap ik ook wel waarom die samenwerking is aangegaan. Je wilt meer vat krijgen op de uitstroom van de jongste talenten in de onderbouw en middenbouw. Op het moment dat je ging samenwerken met Ajax zouden veel meer spelers door andere BVO’s worden gelokt zijn dan zonder dat vangnet. Nu kun je dit enigszins regisseren tot een bepaalde hoogte. Sparta krijgt daar o.a. een vast bedrag voor elk jaar. We zijn, net als Ajax, wel kritisch in de samenwerking en we kijken uiteraard of we dat ook willen voortzetten naar de toekomst toe. Het is niet een gegeven dat wij in lengte van dagen blijven samenwerken met Ajax. Laten we echter niet vergeten dat Hato die bij ons in de opleiding is begonnen en op een moment naar Ajax is gegaan, dat dit soort talenten sowieso naar Ajax waren gegaan. Het is een naïeve gedachte om te denken dat Hato dan zonder samenwerking wel bij Sparta was gebleven. Als Ajax hem niet had opgepikt dan had Feyenoord of PSV dat wel gedaan. Die betalen gewoon een Pool Reglement, de 1-2-3 jaar opleiding. Laten we wel zijn, de top-top-top talenten gaan helaas niet bij Sparta debuteren. In het hedendaagse voetbal waar dat soort clubs zoveel financiële middelen en mogelijkheden hebben om gewoon voor een vijftienjarig anderhalve ton af te tikken. Wat we moeten gaan doen is gezamenlijk binnen het voetballandschap bespreken of we het huidige herenakkoord breder kunnen gaan trekken. Als je veel investeert in je jeugdopleiding – en dat doet Sparta steeds meer – dat je dan ook meer bescherming krijgt. In de internationale opleidingen wordt gekeken naar hoeveel budget een club voor de jeugdopleiding reserveert. Sparta zit nu in de tweede categorie. Je zou dan kunnen zeggen de eerste categorie investeert jaarlijks boven de 2 miljoen. Zou Sparta dat doen dan is er bescherming. Sparta is daar nog niet en heeft dit seizoen 1,6 miljoen gebudgetteerd. Je kunt dus op een gegeven moment zeggen, we gaan iets meer investeren om die status te krijgen. 100% garanties geeft het niet, het is een herenakkoord hè en een akkoord is er tot nu toe helaas om geschonden te worden.
Het is een naïeve gedachte om te denken dat Hato dan zonder samenwerking wel bij Sparta was gebleven.
Tevens wordt gewerkt met datascouting via SCI Sports waar Jesper Gudde een grote rol in speelt. Op welke wijze interpreteren jullie de data ?
GN – Via de profielen – vergeet niet dat data bij ons niet leidend is. Dat is altijd de discussie met de media. Data is een informatievoorziening die ons een extra tool geeft om een beeld te krijgen van de spelers zoals ook video en live scouting. SCI Sports is niet onze enige tool die we gebruiken. We maken voor een deel ook gebruik van Transferroom. Dat is een soort datingsite waarin je dan met elkaar in contact kunt komen en met de clubs. Die geven ons ook data informatie over spelers. Tenslotte is daar WyScout. Dat is een video analyse platform dat geeft inmiddels ook veel data vrij. Jasper met zijn groep geven mij de informatie om door die eerste schifting te komen: om een speler interessant te vinden of niet zoals ik daarnet heb uitgelegd.
Zijn jullie je ervan bewust wie data invoert in de systemen en onder welke voorwaarden dat plaatsvindt. Ben je niet bang dat er teveel waarde aan deze data wordt gehecht. In welke mate spelen emotie en gevoel een rol ?
GN – We sturen niet op de data. Het is een informatievoorziening dus het is objectief maar het is onze waarheid. We doen het op de profielen. Stel we willen twee back spelers die in balbezit hoog op moeten spelen. Je hebt fysieke data en je hebt event data. De fysieke data is dan bijvoorbeeld high intentie runs die wij bijvoorbeeld willen, 8 keer in een wedstrijd zien. Komt een jongen bij zijn club aan die 8 keer toe dan is die interessant. Aan de andere kant wil je de speelwijze weten van die club waar hij nu zit en hoe verhoudt zich dat met ons. Je kunt het dus nooit zo 1:1 volgen. Daarom is data niet leidend.
Wie telt dit soort zaken en legt dat vast in die systemen ?
GN – Dat gebeurt echt. In heel Europa zitten medewerkers alle wedstrijden te bekijken en turven dat. Dit is event data. Je hebt ook Expected Goals waar ESPN ook gebruik van maakt bij het verstrekken van statistieken. Bijvoorbeeld zie je dan in beeld hoe groot de kans is dat Sparta een strafschop zal scoren. Of Sparta heeft 2.0 kansen op twee doelpunten ten opzichte van RKC één doelpunt. Dat is dus wel iets wat iemand, een persoon, moet bepalen. Daarentegen heb je fysieke data dat gebeurt met camera’s. Garganico levert dat en zij vangen het gewoon op met beelden en die projecteren dat gelijk in data. Daar komt geen persoon aan te pas.
Je hebt goede contacten met de City Group. Vertel daar eens iets meer over ?
GN – Ik heb niet alleen maar goede contacten met de City Group maar ook heel goede contacten met zaakwaarnemers en andere clubs. Ik heb ook wel een goed contact met mensen van City omdat ze altijd op zoek zijn naar clubs en zeker nu de brexit daar is naar Nederlandse clubs waarin zij hun talenten kunnen laten groeien. Ik deed ook bij PEC Zwolle en dat heb ik zelfs in Amerika gedaan. Dat is dan iets van het netwerk dat je meeneemt om te zorgen dat we de juiste talenten hier krijgen. We zijn niet de enige, Twente deed dat bijvoorbeeld met de speler Ugalde. Wij hebben wel gezegd dat een speler ons direct moet helpen, het liefst direct in de basis. Metinho bijvoorbeeld moet daar nog naartoe groeien maar heeft wel het talent daarvoor. Saito is daar ook naartoe gegroeid en is een hele belangrijke speler voor onze speelwijze geworden. Wij helpen de speler, City helpt ons om die spelers te ‘geven’ en wij profiteren daar van al kunnen we daar geen geld uit halen doordat het om gehuurde spelers gaat.
Dit seizoen zijn er weer een aantal nieuwe spelers aangetrokken. Deels vervanging voor vertrokken spelers, deels om door te selecteren. Toch lijken een aantal spelers nog niet het niveau te hebben dat de supporters graag zien.
GN – Ik kijk er wat anders naar, maar snap wel dat er op deze manier gekeken wordt alleen wij moeten binnen Sparta wel realiseren op het moment dat we doorselecteren dan proberen we wel altijd het elftal beter te maken en verder te komen dan dat je waar je bent geëindigd. Aan de andere kant is dat niet natuurlijk makkelijk. Iedereen heeft zijn ontwikkeling weer nodig, alleen de norm van vorig seizoen wordt heel makkelijk snel bepaalt, zeker bij supporters, dat dat dan de norm is. Vito van Crooij heeft natuurlijk ook niet 4 fantastische jaren hier gehad, die ging pas op het moment dat Maurice hier binnenstapte echt de stap zetten dus eigenlijk in zijn laatste jaar plus nog een klein stukje in het seizoen daarvoor. Maar we beoordelen wel de nieuwkomers gelijk op het niveau wat Vito heeft laten zien. We moeten daarin ook jongens tijd en de ruimte geven om te groeien in het niveau. Ik denk wel dat wij in de breedte een betere selectie hebben dan vorig seizoen. We kunnen nu beter de jongens opvangen en we kunnen wat makkelijker wisselen. Recent tegen RKC thuis is een heel mooi voorbeeld om dan Brym te kunnen brengen en je ziet dat je niet echt onder druk komt terwijl je met 10 man speelt. Warmerdam die dan op de positie voor Van de Kust speelt. Hij is in het verleden altijd een middenvelder geweest. Het zijn mooie dingen dat de trainersstaf onder leiding van Jeroen nu tenminste spelers kunnen brengen om het elftal rust te geven en zelfs beter te maken. Het is voor mij wat te kort door de bocht om te zeggen van die jongens zijn er nog niet. Als we aan het eind van het seizoen dat nog steeds vinden dat we geen enkele ontwikkeling zien bij spelers dan is er een punt en gaan we kijken of speler(s) eventueel een jaar ergens bijvoorbeeld een niveautje lager verhuurd kan worden.
In de media werd druk gespeculeerd over de transferwaarde van Van Crooij.
GN – Wij doen nooit geen uitspraken over transfers omdat we daarin voorzichtig willen zijn en niet de markt daarmee inzicht verschaffen. Je wilt bij een volgende keer ook weer de regie in handen hebben. Daarnaast staat het gewoon ook in de contracten.
Je zou de vraag bij Hugo Borst moeten neerleggen, die weet altijd wat de transfersommen zijn. Hij vindt het altijd leuk om het Sven Mijnans verhaal op te rakelen en te zeggen dat het te weinig is geweest terwijl hij helemaal niet weet wat voor transfersom dat is geweest.
Nou worden we heel benieuwd ! Als we zeggen 2,5 miljoen euro, dan zitten we er toch niet ver naast ?
GN – Daar zit het wel in de buurt maar Hugo dacht dat het minder was. Bovendien is het exclusief bonussen en doorverkooppercentages. AZ speelt Europees dus we krijgen daar een bonus voor. Als je ziet hoe Mijnans zich ontwikkelt dan zal AZ hem in de toekomst zeker gaan verkopen en ontvangen wij een prima percentage van de transfersom.
Hoe komt het aantrekken van een speler tot stand. Wie zijn daarbij betrokken en werk je met een budget dat je mag besteden of moet je voor iedere transfer langs Manfred Laros (red. Algemeen Directeur) ?
GN – We werken inmiddels met een Raad van Commissarissen (RVC). Die houden toezicht op datgene hoe wij het beleid maken. Het is niet Manfred doet dit en Gerard doet dat, wij vormen samen de directie. Dus ook op het moment dat we aan de voorfase zitten van dat we een speler interessant gaan vinden dan is Manfred daarvan op de hoogte. Maar ik ben ook op de hoogte op het moment dat wij twee commerciële kanjers gaan aantrekken en vind ik daar ook iets van. We hebben een directiereglement afgesproken met de RVC. Daarbinnen mogen wij acteren. Is het tot een bepaalde grens dan mogen wij dat gewoon doen of het nu om een transfersom of salaris gaat. Komen we daarboven dan moeten we daarin de RVC meenemen waarin RVC niet dingen zal gaan afschieten of dat moet echt principieel niet uit te leggen zijn, bijvoorbeeld nu een speler halen uit Israël of Rusland en waar Ajax op teruggefloten is dan hebben we een andere discussie. Wij kijken naar wat past bij de cultuur van Sparta. Ik ben er alleen maar blij mee. Des te verbazingwekkender vind ik hoe dat soort dingen dan anders zijn bij een beursgenoteerd bedrijf als Ajax. Ik denk dat het informeren en meenemen van en naar Manfred toe (“denk jij eens mee van hoe zou jij dat zien?”) goed is. We zijn beide statutair directeur om elkaar ook daarin te overtuigen wat het vervolgens ook makkelijker maakt om de RVC daarin mee te nemen. Zo werken wij als directie binnen Sparta.
Speaking of – Sparta was te laat met inleveren van de financiële cijfers aan de KNVB. Waarom is vertraging ontstaan ?
GN – Sparta had haar cijfers tijdig gereed, echter was er door de accountant een extra kwaliteitscontrole op de audit van dit jaar en die heeft tot vertraging geleid. De accountant vond het proces van een extra controle belangrijker en was bekend met de boete die Sparta zou krijgen. Over de werkzaamheden, het proces en de boete zijn we met de accountant over in gesprek.
Je bent zoals gezegd afkomstig uit het oosten van het land. Hoe ga je om met de balans tussen het behouden van de club cultuur en tradities versus het nastreven van succes op korte termijn. Deze vraag stellen wij je omdat je er geen moeite mee hebt regelmatig (besloten) oefenwedstrijden in te plannen tegen Excelsior en Feyenoord terwijl dit voor Sparta supporters normaliter krenten in de pap wedstrijden zijn.
GN – Ja snap ik goed. Dat is eigenlijk heel simpel en misschien wel een beetje een dooddoener. Ten eerste wil ik zeggen dat bij elke club waar ik werk ik zoveel mogelijk rekening hou met de cultuur van de club. Die moet ik leren begrijpen en ik ga dat ook leren. Ik ben bijna twee jaar hier werkzaam. Ik krijg ook steeds meer de ins en outs mee die spelen rondom Sparta. Ik snap heel goed dat supporters heel graag bijvoorbeeld een oefenwedstrijd tegen Excelsior of Feyenoord willen bezoeken.
We bedoelen dit soort oefenwedstrijden helemaal niet inlassen.
GN – Ik snap het sentiment, ik heb echter ook een club te runnen en een eindverantwoordelijkheid daarvoor en ik moet alles meenemen. Het is een afweging die ik maak samen met Jeroen ten opzichte van arbeidsrust verhouding. Het heeft niet zoveel zin om helemaal naar Sittard te rijden voor een oefenwedstrijd heen en terug terwijl wij het weekend erop wedstrijd moeten spelen. We hebben Dordrecht en ADO gehad en gaan nog wel een keer naar AZ. Ajax zal nog wellicht ook nog als tegenstander fungeren. Wij hebben gewoon ook te maken met veiligheid. Als we dat soort wedstrijden met publiek willen spelen (“Feyenoord is dit jaar nog helemaal niet aan de orde geweest”) dan zal dat vaak niet kunnen vanwege de extra politie-inzet die men niet wil voor oefenwedstrijden. Wij hebben tegen Excelsior twee keer gespeeld maar wel besloten.
Vorige week werd in de media melding gemaakt van het feit dat Boëtius meetraint bij Sparta om fit te worden. Welk voordeel heeft dit voor de club ? Wordt er een vergoeding betaald aan Sparta of is dit ‘not done’ en zit de winst in vergroten van jou netwerk om later een streepje voor te hebben bij de zaakwaarnemer van de speler ?
GN – (lacht) Zo heb ik nog niet naar dat laatste gekeken. Het begint gewoon met het persbericht dat wij in de media hebben gepresenteerd. In eerste instantie kijken we überhaupt of die speler waarde van ons gaat hebben en ik denk dat Boëtius Sparta Rotterdam kan helpen. Zeker ook waar we wat uitdagingen hebben in het aanvallende. Met het aanvallende, zijn scorend vermogen en de mogelijkheid om assists te maken kan hij ons helpen mits hij fit is. We moeten eerst zorgen dat hij fit is om vervolgens misschien -en wellicht kom je niet zover – te komen tot we wel de vraag stellen aan elkaar van “hé zou het meer kunnen zijn dan alleen maar fit worden” en zo ja dan kan zo’n speler misschien wel Sparta-speler worden.
Met Ralf Seuntjes lag dat overigens heel anders. Dat was natuurlijk op dat moment een speciaal geval vanwege zijn overwonnen ziekte, maar kwam door de link met Maurice Steijn. We krijgen wel vaak verzoeken van oud-Spartanen. We kunnen gedurende een heel seizoen soms 6 tot 8 jongens mee laten trainen. Alleen hebben we op een gegeven moment wel gezegd van “wat is de achtergrond en de status”. Stel bijvoorbeeld Strootman wil meetrainen “nou dan gaat die gewoon meteen meetrainen”. Maar het zijn ook andere jongens die zeker voor Sparta wat hebben betekend. Mario Bilate was zo’n jongen bijvoorbeeld die mocht zeker, is een oud-Spartaan, heeft gespeeld hier. Alleen bij Jong Sparta, dat heeft ie toen ook keurig gedaan.
Je hebt nog een contract tot medio 2027. Wat wil je bereiken met Sparta als TD ?
GN – Het voornaamste doel is dat Sparta Eredivisie moet zijn. Ik ken de extra woorden van structureel eredivisie of het fundament is eredivisie. (Fel) Nee Sparta is gewoon eredivisie in alles. Dat is de voetbaltak. Dat is het merk. Dat is Het Kasteel. Dat alles is gewoon eredivisie en dat streven we elke dag na. Daarnaast willen we toch ook heel graag dat ons spelersbudget groeit daar hebben we ook de club-ontwikkeling voor nodig om het team te kunnen verbeteren en tevens graag zoveel mogelijk eigen opgeleide spelers in het eerste elftal hebben spelen.
Je ziet dat tegenstanders met respect naar ons stadion komen maar dat we het lastig hebben om teams als RKC en Almere City zomaar even stuk te spelen. Dat is het moeilijkste van het spel.
Sparta lijkt ondanks de 11e begroting dit seizoen lang mee te gaan doen in de strijd om de play-off plaatsen voor de Conference League. Eens ?
GN – We hebben een doelstelling waarop we moeten acteren in presteren. De doelstelling wordt in samenspraak opgesteld met uiteraard de hoofdtrainer Jeroen Rijsdijk, Manfred Laros en waar de RVC achter staat. We hebben het 11e spelersbudget dus daar moeten we op acteren en in presteren. Als het minder gaat dan moeten we ook kritisch zijn en kijken wat we niet goed hebben gedaan. We hebben een ambitie om weer over te performen. Dat gaat ene keer wat beter dan de andere keer en daar focus je op. Als je dan 2 á 3 plekjes boven je spelersbudget presteert, dan kun je zo meedoen voor de play-offs. We zijn allemaal sportmensen en nu staan we op zo’n plaats dus willen we graag daar blijven staan. Maar we zijn ook wel realistisch en weten met ons 11e spelersbudget dat Ajax met zijn miljoenenbudget nog onder ons staat en Vitesse (8 miljoen spelersbudget) en FC Utrecht (11 miljoen). Desondanks is het spelersbudget bij Sparta van 5,6 miljoen ook al aardig gegroeid en laten we het ook nog steeds groeien, maar wel verantwoord en stapje voor stapje. Wij weten dus wat onze concurrenten zijn en wat het zogenoemde ‘level playing field’ is waarin Sparta acteert.
Je ziet ook dat tegenstanders met respect naar ons stadion komen maar dat we het lastig hebben om teams als RKC en Almere City zomaar even stuk te spelen. Dat is het moeilijkste van het spel.
Ik hoop wel dat wij als supporters realiseren dat we achter de ploeg moeten blijven staan en ook zien dat er twee ploegen nodig zijn om er een leuke wedstrijd van te maken We moeten ons realiseren waar we vandaan komen en dat de kracht van de 12e man -lees Iedereen in het stadion zoals we dat altijd hebben- super belangrijk is voor deze groep spelers. Op advies van het bestuur van de Stichting 1888 hebben we bijvoorbeeld afgesproken dat de spelers de toeschouwers van alle tribunes, dus ook de BDK na afloop gaan bedankten voor hun support. Die wisselwerking is heel belangrijk.
