Wie was de beste afmaker van Sparta in de eerste seizoenshelft 2020-2021?

Sparta scoorde in de 14 wedstrijden tot aan de winterstop 24 keer. Wie was de beste afmaker van Sparta in de afgelopen maanden?  In dit artikel gebruikt Maurice Dister ook de Expected Goal methode om de beste afmaker aan te wijzen.  

Tegenvallende voorbereiding en start competitie 

Na de voorbereiding en de eerste drie competitiewedstrijden had ik (en velen met mij op deze site) erg mijn twijfels over het scorend vermogen van deze ploeg. De resultaten en de goals vielen erg tegen: in acht oefenwedstrijden scoorde Sparta 9 keer met als dieptepunt een 0-0 tegen Telstar.  

In de competitie wist Sparta in de eerste drie duels tegen Ajax, Vitesse en PEC Zwolle ook het net niet te vinden tegen. Lag het aan dat Reda Kharchouch niet kon spelen door een meniscusoperatie? Was het vertrek van Ache, Veldwijk, Dervisoglu, Piroe en Joosten onvoldoende gecompenseerd? Was de talentvolle Emegha wel klaar voor het echte werk? Was Danzell Gravenberch wel goed genoeg voor de Eredivisie? Tot overmaat van ramp vertrok Rayhi, de topscoorder van het vorige seizoen, ook nog naar de zandbak van Al Batin voor een hoop oliedollars. 

Wederopstanding 

In de tweede helft tegen AZ maakt Sparta een spectaculaire comeback en wist maar liefst vier keer te scoren tegen de Alkmaarders. Steeds beter begon Sparta te spelen en plots scoorde de ploeg er behoorlijk op los met als uitschieter de 6-0 tegen ADO Den Haag. 24 goals in 14 wedstrijden dus.

Lennart Thy scoorde reeds 8 keer en kroonde zich tot topscoorder van de eerste seizoenshelft. Was hij daarmee de beste afmaker? In figuur 1 staan alle Spartanen die gescoord hebben, het aantal doelpunten en het aantal minuten wat ze gespeeld hebben. Als je het aantal gespeelde minuten ook in ogenschouw neemt valt op dat Rayhi gemiddeld 138 minuten nodig had om een doelpunt te maken. Mario Engels was in dat opzicht veel effectiever. Super Mario maakte namelijk 3 doelpunten in 359 minuten: 1 doelpunt per 120 minuten.   

Expected Goals 

Met de Expected Goals (xG) methode probeer ik te duiden wie de beste afmaker is. Expected Goals is een methode gebaseerd op statistieken om het verwachte aantal goals van een speler of team te meten. Bij deze methode wordt aan elke afzonderlijke doelpoging een waarde toegekend, gebaseerd op de kwaliteit van deze kans. De kwaliteit van de poging wordt bepaald met behulp van allerlei variabelen, zoals de afstand tot het doel, de hoek tot het doel, het lichaamsdeel, de spelsituatie, etc. Expected Goals geeft aan hoe vaak er gemiddeld genomen gescoord wordt vanuit een bepaalde positie op basis van een historische database met honderdduizenden doelpogingen. Elke poging krijgt een xG waarde die ligt tussen de 0 en 1. Een intikker vlak voor de goal heeft daarbij een hogere xG dan een schotpoging van ver buiten het penaltygebied, omdat die intikkers er simpelweg vaker in gaan. Een schot van korte afstand van het doel heeft een hoge xG, terwijl de xG van een lastig afstandsschot van ver buiten de 16 meter schommelt rond een xG van 0,02. Een afstandsschot vanuit een lastige positie gaat er immers niet zo vaak in. De site Tussen de linies heeft een goed artikel waarin de methode wordt uitgelegd. 

De xG in een wedstrijd kunnen ook in een tijdlijn worden getoond. In onderstaande figuur zie je de xG van de doelpogingen van beide ploegen in de derby. Duidelijk zichtbaar is de penalty van Thy (0,84 xG) en de grote kans voor Duarte in de 95^e minuut (0,34 xG). Sparta kwam daardoor op een xG van 1,88. 

Met de xG data van alle Spartanen heb ik een top-12 gerankt op basis van hun verschil tussen het aantal gemaakte goals en hun Expected Goals. Dus in andere woorden: welke spelers hebben minder of meer gescoord dan je op basis van de kwaliteit van hun kansen/pogingen zou mogen verwachten.  

12. Danzell Gravenberch: 0,76 xG – 0 goals (-/- 0,76) 

Gravenberch speelde eerder voor N.E.C., Universitatea Cluj, Reading, Roeselare, TOP Oss en FC Dordrecht. In de zomer tekende de bij Ajax als spits opgeleide Gravenberch een eenjarig prestatiecontract. Hij was met twee goals topscoorder van de voorbereiding maar in de Eredivisie wist hij nog niet te scoren. Zijn kansen waren echter behoorlijk (xG 0,76) waaronder een grote kans tegen PSV (xG 0,47). Hij scoorde wel fraai in bekerwedstrijd tegen ADO. Of we de 26-jarige na de winterstop nog terugzien op het Kasteel is maar de vraag. Volgens geruchten mag hij gratis vertrekken. 

11. Mohamed Rayhi: 0,73 xG – 0 goals (-/- 0,73) 

Rayhi werd vorig seizoen topscoorder met 7 goals. Volgens de statistieken waren 5,44 goals normaal geweest. Mo leverde toen een goede prestatie door de expected goals ruim te overtreffen en daarnaast 3 assists te geven.  

In zijn drie duels dit seizoen kwam hij niet tot scoren hoewel hij best in kansrijke posities kwam. Na drie competitiewedstrijden vertrok Rayhi naar Saoedi-Arabië. Henk van Stee gunde hem zijn transfer maar incasseerde wel een (onbekende) transfersom. Rayhi is het scoren niet verleerd: hij scoorde al twee keer in acht duels voor Al-Batin.  

10. Bryan Smeets: 0,61 xG / 0 goals (-/- 0,61) 

Vorig seizoen de verrassing in de eerste seizoenshelft. Nu valt hij tegen: geen goals en slechts 1 assist.  

9. Emanuel Emegha: 0,14 xG – 0 goals (-/- 0,14) 

Emanuel Emegha maakte tegen Ajax zijn officiële debuut in Sparta 1. Eigenlijk hoort hij als 17-jarige (!) bij de selectie van Jong Sparta maar door het tekort aan aanvallers deed Fraser al acht keer een beroep op deze tiener. Een speler waar ik de komende jaren graag voor naar het Kasteel toe ga (als de vaccins straks de bevolking immuun heeft gemaakt voor corona).  

8. Reda Kharchouch: 0,14 xG – 0 goals (-/- 0,14) 

Kharchouch speelde in het seizoen 2018/2019 nog bij OFC Oostzaam. Hij scoorde daar in 20 competitieduels 20 keer waarmee hij een transfer verdiende naar Telstart. Ook in de Keuken Kampioendivisie bleef hij scoren: 20 keer in 27 wedstrijden. Sparta had in de winterstop al belangstelling maar een transfer kwam er pas in de zomer. Door blessures maakte de 1,92 meter lange Reda pas onlangs zijn (dramatische) debuut in de eredivisie. Prompt veroorzaakte hij een strafschop tegen PSV. Tegen FC Twente konden we iets zien van zijn klasse: een afgekeurde goal en een behoorlijke kans.   

7. Deroy Duarte: 3,80 xG – 4 goals (+ 0,2) 

Gelukkig ging Sparta deze zomer niet in op het verzoek van NAC Breda om Deroy Duarte te verhuren terwijl daar best wat aanleiding voor was want vorig seizoen lukte het nog niet in de Eredivisie: 14 wedstrijden, 0 goals en 1 assist.  

Deroy werd al jaren aangemerkt als groot talent. Dit seizoen heeft de 21-jarige middenvelder zich echt bewezen door vier keer te scoren en vier assists te geven.  

6. Wouter Burger: 0,49 xG – 1 goal (+ 0,51)  

De huurling van Feyenoord scoorde tegen FC Groningen zijn eerste goal voor de mooiste club van Rotterdam. Zijn goede spel werd beloond met een basisplaats voor deze tiener tegen FC Twente.  

5. Sven Mijnans: 1,31 xG – 2 goals (+ 0,69) 

Op plek 5 vinden we de 20-jarige Sven Mijnans uit Spijkenisse. Dit talent scoorde al vijf keer dit seizoen 2020/2021: twee keer in de Eredivisie en drie keer met Jong Sparta in de Tweede Divisie. Naast zijn goals gaf hij ook nog eens drie assists in de competitie en één in de beker. Terecht dat Henk en Henk hem in september zijn contract verlengde tot 2022 met een optie voor nog een seizoen. Op YouTube staat een leuke compilatievideo van zijn acties dit seizoen.  

4. Mario Engels: 2,10 xG – 3 goals (+ 0,90 

Na het vertrek van Rayhi werden we door de technische staf op 4 oktober verrast met Mario Engels. Super Mario had in 2018/2019 furore gemaakt bij Roda JC door 24 keer te scoren in 1 seizoen en dat werd beloond met een transfer naar SV Sandhausen in de Tweede Bundesliga. Door de transferopbrengst van Rayhi beschikte Sparta over voldoende financiële middelen om Engels aan te trekken door een transfersom van ongeveer 100.000 euro te betalen (bron: transfermarkt.nl). In 359 minuten wist deze Duitser al drie keer te scoren voor Sparta. 1 goal per 120 minuten en dat is een fraaie statistiek voor een spits. Tot FC Twente was Engels vooral wisselspeler maar tegen FC Twente liet Engels zien dat een basisplaats hem toekomt. 

3. Dirk Abels: 0,08 xG – 1 goal (+ 0,92) 

Dirk Abels heeft een ruim voldoende gescoord op zijn winterrapport. Twee assists en een goal maken dat deze veelvuldig opkomende rechtsback een basisplaats verdiend. Tegen AZ scoorde Abels vanaf grote afstand. Omdat hij schoot vanuit een bijna onmogelijke positie was de kans dat hij zou scoren slechts 2% (xG 0,02). Kijk gerust deze goal van grote afstand nog eens na. 

2. Lennart Thy: 5,78 xG – 8 goals (+ 2,22) 

Lennart Thy tekende in mei bij Sparta. Hij kwam over van PEC Zwolle waar zijn contract niet werd verlengd. De 28-jarige Duitser voelde veel vertrouwen bij Henk en Henk en maakt dat vertrouwen van de technische staf helemaal waar. De hardwerkende spits scoorde in 14 duels acht goals en gaf één assist. Drie keer scoorde Thy uit een strafschop (drie penalty’s hebben een xG van 2,54). De overige vijf goals hadden een xG van 3,24.  

1. Abdou Harroui: 2,21 xG – 5 goals (+ 2,79) 

Appie is misschien wel de beste speler van Sparta. Niet meer als hangende rechtsbuiten maar “in zijn kracht” centraal op het middenveld. Onvermoeibaar maakte de jeugdinternational zijn meters en scoorde maar liefst 5 goals. Zijn mooiste goal vond ik de 2-1 tegen FC Emmen (xG 0,03).  

Conclusie 

Topscoorder Lennart Thy was met zijn acht goals erg effectief qua benutting van zijn kansen. Vanuit zijn schoten richting doel komt de expected goals methodiek op 5,78 te verwachten goals. 8 goals is dan een super score.  

Maar er was een Spartaspeler die nog effectiever met zijn kansen om ging. Dat was namelijk Abdou Harroui. Appie scoorde 5 goals waar 2,21 goals te verwachten was. Een plus van 2,79 goals! Begrijpelijk dat er zoveel belangstelling is voor Harroui want met zijn effectieve afronding van doelpogingen staat hij op plek 2 van de ranglijst van meest effectieve Eredivisiespelers na Antony maar voor Henk Veerman en Teun Koopmeiners en spitsen als Danilo, Traoré en Berghuis. In de zomer kwam het niet tot een transfer omdat FC Groningen niet de vraagprijs van Henk van Stee op tafel wilde (of kon) leggen. Nu er volgens RTV Rijnmond ook belangstelling zou zijn van Club Brugge is de kans groot dat hij niet meer te houden is voor Sparta.  

Bron: De data van expected goals is afkomstig van het datadashboard van Tussen de linies (https://www.tussendelinies.nl/data-dashboard/)